Στις 7 Σεπτεμβρίου 2021, το γερμανικό κανάλι RBB ανέφερε ότι κλείνουν πάνω από 400 αιολικοί στο Βρανδεμβούργο. Γιατί; δεν λειτουργούν πια οι έλικες, ή δεν λειτουργεί πια ο αέρας; Όχι - η περίοδος της 20ούς επιδοτησης μέσω του «νόμου για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» έληξε και χωρίς τη γενναιόδωρη ροή από την τσέπη του καταναλωτή, οι φορείς εκμετάλλευσης δεν έχουν καμία επιθυμία να συνεχίσουν την διάσωση του πλανήτη. Γκρεμίζονται και αντικαθίστανται από νέα συστήματα, έτσι ώστε το ρολόι να αρχίζει να χτυπά ξανά για την νέα περίοδο.. Αυτό σημαίνει ότι η χρηματική ροή εξασφαλίζεται για τα επόμενα 20 χρόνια και ίσως θα ρέει πιο γενναιόδωρα υπό την νέα κυβέρνηση.

Στην στρατηγική αυτή δόθηκε η ετικέτα "Repowering". Απόλυτα μοντέρνα και πάει όμορφα με τη σύγχρονη πολιτική. Δίνεις κομψά αγγλικά ονόματα σε ανούσια πράγματα και ο καλός πολίτης λέει: "Ω ναι, είμαι υπέρ της ανανέωσης, αυτό είναι το σωστό."

Δεν θα αναφερθώ στις οικονομικές πτυχές αυτής της τρέλας (όχι μόνο στο Μέκλενμπουργκ, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπου η ίδια μοίρα περιμένει χιλιάδες ανεμογαμήτριες) και ούτς στο ρεκόρ ανάπτυξης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, παρά την κρίση του Covid-19, αλλά απλώς θα εξετάσω αποσταγματικά πόσο "υγιής" για τον πλανήτη είναι στην πραγματικότητα η αιολική ενέργεια, ειδικά όταν μια γεννήτρια καταστρέφεται μετά από 20 χρόνια. Η Wikipedia περιγράφει μια ενέργεια ως βιώσιμη εάν η πηγή της είναι πρακτικά ανεξάντλητη. Πόσο βιώσιμη είναι λοιπόν η αιολική ενέργεια;

Στο σημείο αυτό πρέπει να σας εκνευρίσω με μερικούς αριθμούς. Η μπορείτε να παραλείψετε αυτό το σκέλος του κειμένου και να με εμπιστευτείτε :)

Μια ανεμογεννήτρια του Mecklenburg έχει "εγκατεστημένη ισχύ" 2 μεγαβάτ. Την φέρνει μόνο όταν ο άνεμος είναι στα μπουρίνια του, αλλά σχεδόν ποτέ δεν το κάνει. Κατά μέσο όρο, παίρνουμε μόνο το 20% αυτής, δηλαδή 0,4 μεγαβάτ ή 400 κιλοβάτ. Αν πολλαπλασιάσουμε τον αριθμό επί τις ώρες του έτους, η μέση ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που παράγει ο μύλος ετησίως είναι τρεισήμισι εκατομμύρια κιλοβατώρες. Κατά τη διάρκεια της 20χρονης ζωής του, ο μύλος άντλησε 70 εκατομμύρια κιλοβατώρες. Τα στοιχεία αυτά σαφώς δεν είναι ακριβή, αλλά αυτό δεν υποβαθμίζει την εγκυρότητα του συνόλου της παρατήρησης.

Ένας τέτοιος μύλος ζυγίζει περίπου 2.500 τόνους, οι οποίοι μοιράζονται κυρίως σε οπλισμένο σκυρόδεμα, χάλυβα και πλαστικό, το οποίο διασταυρώνεται με ίνες άνθρακα. Όλα αυτά είναι σκουπίδια μετά από 20 χρόνια. Ίσως ο χαλκός ή ο χάλυβας μπορούν να ανακυκλωθούν, αλλά η μερίδα του λέοντος είναι το θεμέλιο και ο πύργος, και στη συνέχεια τα γιγαντιαία φτερά από CFRP, η διάθεση των οποίων είναι ένα μεγάλο πρόβλημα.

Τα υλικά «εξαντλούνται» λοιπόν μετά από 20 χρόνια. Η βιωσιμότητα σημαίνει, ωστόσο, ότι «η πηγή αυτών των υλικών είναι πρακτικά ανεξάντλητη στον ανθρώπινο χρονικό ορίζοντα ή ανανεώνεται σχετικά γρήγορα». Ισχύει αυτό για το χάλυβα, το σκυρόδεμα και τις ίνες άνθρακα; Μάλλον όχι, και σίγουρα όχι για την απαιτούμενη καταστροφή της «σπάνιας γης», όπως ονομάστηκε για κάποιον λόγο.

Μπορείς να υποστηρίξεις ότι πρέπει να λάβουμε υπ' όψιν την ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που παρήγαγε ο μύλος σε 20 χρόνια. Το έκανα και έφτασα στα 35 γραμμάρια μεικτά ανά κιλοβατώρα. Μια γεννήτρια ντίζελ τρώει 250 γραμμάρια καυσίμου ανά κιλοβατώρα. Αυτό είναι σημαντικά περισσότερο, αλλά δεν ισχυρίζεται ότι είναι βιώσιμη. Και το καύσιμο που καταναλώνει λαμβάνεται με ενθουσιασμό από δάση, λιβάδια και θάλασσες. Όμως δεν μπορεί κανείς να περιμένει το ίδιο από τους τόνους οπλισμένου σκυροδέματος και CFRP.

Ακόμα κι αν δεν ακολουθήσατε τον μικρό υπολογισμό, μπορείτε να φανταστείτε ότι μια ενεργειακή παροχή δεν μπορεί να είναι «βιώσιμη», όταν κάθε 20χρόνια γκρεμίζονται δεκάδες, εκατοντάδες χιλιάδες, εκατομμύρια αιολικές γεννήτριες ανά τον κόσμο και αντικαθίστανται από νέους, ακόμη μεγαλύτερους διαδόχους.

Π. Ζ.