Πριν μερικά χρόνια έτυχε να πέσει στην αντίληψή μου, μέσα στις περιπλανήσεις μου στο fb, ένα ποίημα κάποιου που ούτε τον είχα ξανακούσει ούτε τον ξανάκουσα αργότερα. Το ποίημα είχε γίνει σημείο αναφοράς για μια διαδικτυακή διαμάχη για το αν οι άνθρωποι σήμερα πρέπει να κάνουν παιδιά ή όχι. Το όλο θέμα μου είχε φανεί αστείο, ενοχλητικό, δυστοπικό, σαν μια απελπιστικά γοερή κλάψα κάποιων που δεν ήθελαν ή δεν είχε τύχει να κάνουν παιδιά και γι αυτό το λόγο έψαχναν να δικαιολογήσουν το κομματάκι που τους έλλειπε πατώντας πάνω σε μια ήδη εκφρασμένη- και μάλιστα ποιητικά!- άποψη. Παρόλα αυτά το ίδιο το ποίημα κάτιτίς μου έκανε, είχε κάτι το προκλητικά ενδιαφέρον κι έκατσα να το μεταφράσω στα ελληνικά, ή μάλλον να κάνω απόδοση, σύμφωνα με τις δικές μου σκέψεις και τη δική μου ικανότητα λόγου. Το αποτέλεσμα ήταν το εξής, που για αρκετά χρόνια ούτε το ξανασκέφτηκα ούτε το μνημόνευσα πουθενά.


Σε γαμούν με σειρά, ο μπαμπάς κι η μαμά,
Δεν το θέλουν στα αλήθεια, μα το κάνουν ξανά
Σε γεμίζουν με λάθη που κάναν κι αυτοί
Βάλε λίγα επιπλέον, έτσι για αλλαγή

Τους γαμήσαν κι εκείνους κάτι άδεια παλτά
Κάποιοι ηλίθιοι που φόραγαν καπέλα παλιά
Που μοιράζαν τη μέρα τους γελώντας σαχλά
Ή ουρλιάζοντας φοβέρες ο ένας στου άλλου τα αυτιά

Είναι ο άνθρωπος αυτός που μεταδίδει στη γη
Τη θλίψη που βαθαίνει, σαν κοχλιός στην ακτή
Βγες λοιπόν από μέσα το πιο νωρίς που μπορείς
Και μην κάνεις δικά σου παιδιά- να χαρείς.


Προχθές έτυχε κι είδα μια παλιά φωτογραφία στο διαδίκτυο, μια φωτογραφία τραβηγμένη μετά τον Ά Παγκόσμιο, που εκφράζει την απώλεια και τη φρίκη του πολέμου με τρόπο ανατριχιαστικό. Και εκεί μου έσκασε το ποίημα, ή μάλλον η δική μου απόδοση και με έπιασε ρίγος. Ναι! Τι φταίνε τα παιδιά, να μεγαλώνουν δίπλα σε "άδεια" παλτά; Κι όχι μόνο άδεια κυριολεκτικά, ορφανεμένα από τον πατέρα ή τη μάνα που τα γέμιζε, αλλά και μεταφορικά, παλτά άδεια γιατί ανήκουν σε ανθρώπους άδειους από αγάπη, αδιάφορους, απόντες. Να είχε άραγε την ίδια πρόθεση ο ποιητής, να εκφράσει τη φρίκη του για τα παραμελημένα παιδιά, τα ορφανά λόγω πολέμου ή λόγω αδυναμίας των γονιών τους; Δεν ξέρω. Και μάλλον δε θα το μάθω. Αλλά τι πειράζει; Η δική μου απόδοση είναι αυτή, έτσι θέλω να το βλέπω κι ας μην ήταν έτσι. Παραδοξότητες απόδοσης...


Το αυθεντικό ποίημα είναι αυτό:

'This be the verse'


They fuck you up, your mum and dad
They may not mean to, but they do.
They fill you with the faults they had
And add some extra, just for you.

But they were fucked up in their turn
By fools in old-style hats and coats,
Who half the time were soppy-stern
And half at one another's throats.

Man hands on misery to man.
It deepens like a coastal shelf.
Get out as early as you can,
And don't have any kids yourself.


― Philip Larkin




Τριανταφυλλιά Ηλιοπούλου